't Olde Karspel - periodiek van de Historische Vereniging De Wijk - Koekange

Inhoudsopgave 2010
Maart 2010:
Roelof Klomp
Wat een verschil met tegenwoordig! In de eerste helft van de vorige eeuw was een bezoek aan de kapper, meestal barbier of scheerbaas genoemd, niet alleen bedoeld om je te laten scheren of knippeRoelof Klomp zag in 1930 als zoon van Arend Klomp en Dine Koster het levenslicht in de Stapel, om precies te zijn in de boerderij uit 1833 die nu als adres Stapelerweg 21 heeft.n maar het was vaak ook een uitje. De klanten bleven na hun behandeling in de salon zitten om de plaatselijke nieuwtjes uit te wisselen, vooral op zaterdag soms tot laat in de avond. Lees verder ...
Van scheerkeet tot kapsalon, van de familie Stoffer
Daar waar nu kapsalon "Anneke" is aan de Dorpsstraat nr. 63, woonde vanaf 1890 de familie Stoffer. In latere jaren had deze familie naast een klein boerenbedrijfje verschillende bedrijfjes in dit pand gevestigd zoals kruidenierswinkeltje, kapperszaak, darmenhandel en veevoederbedrijf. Het was allemaal, zoals gebruikelijk in die dagen, kleinschalig van opzet. Maar het werd wel opgepakt. Lees verder ...
Vondsten in het Reestdal
Steenkool is lange tijd dé brandstof geweest die met name in de steden werd gebruikt. Hier ten plattelande was men vroeger eigenlijk vrijwel zelfvoorzienend op dit gebied.
Vastgelegd verleden (19): "Natuur en Historie"
Als liefhebber van het buitenleven, de levende natuur maar ook van de historie wil ik in de eerste bijdrage van het jaar 2010 eens met u bekijken wat er in de natuur in het verleden zoal mis ging en wat er goed ging.
Over achieskettingen, granaten en bloedkoraal
Wanneer u de titel van dit artikel leest, kan ik me voorstellen dat u denkt dat het wellicht over oorlog en geweld zal gaan. Niets is echter minder waar. Dit keer gaat het over de wat kleinere streeksieraden, zoals die in deze streek voorkwamen, klein, maar daarom zeker niet minder mooi!
Juni 2010:
De familie Hazelaar (1)
In het begin en midden van de vorige eeuw was de naam Hazelaar een begrip in de Wijk, een naam die bij velen herinneringen op zal roepen aan uitvoeringen en repetities in de zaal achter het café of aan brood en banket uit de bakkerij, maar ook aan de uitspanning die de familie had in De Witte Bergen in IJhorst, op de plek waar nu Landal Greenpark is. Lees verder ...
Zwemmogelijkheden in het verleden en heden.
Als wij gingen zwemmen, of ploeteren, dan gingen we naar de Koekanger Aa. Die was toen nog erg ondiep. Dat je daar soms smeriger uitkwam dan je erin was gegaan, deerde ons niet. De wat oudere jeugd ging wel naar de Hoogeveense Vaart...
Zondags zilver
De ouderen onder ons zullen zich ongetwijfeld nog wel het bekende liedje "Kortjakje" herinneren, het meisje dat altijd ziek was, d.w.z. midden in de week maar zondags niet, want dan ging ze naar de kerk met een boek vol zilverwerk. Weinigen zullen zich bij het zingen van dit liedje toen gerealiseerd hebben dat het daarbij ging over de kerkboekjes die toentertijd in veel gevallen rijk versierd waren met gouden of zilveren sloten...
Vastgelegd verleden (20): "Moederkoorn"
De naam moederkoorn staat voor een aandoening van granen, vooral rogge en graanachtigen waarbij een of meer korrels in een aar twee à drie maal groter worden dan normaal, een paars-zwarte kleur krijgen en een scherpe punt gaan vertonen...
Speurtocht naar de restanten van havezate Dunningen
Iedereen in de Wijk en omgeving heeft wel eens gehoord van de naam "Dunningen. Dat dit een voornaam huis is geweest en wie de bewoners waren, kunnen we lezen in 't Olde Karspel van maart 2002. Maar wáár dit huis precies stond, is minder bekend. Dit komt waarschijnlijk mede doordat het huis een aantal keren is afgebroken en opnieuw weer opgebouwd. Lees verder ...
September 2010:
De familie Hazelaar (2)
De gebroeders Hazelaar waren in de Wijk begonnen als bakkers in het pand van Lucas Hilbert Steenbergen aan de Dorpsstraat. Toen ze het naastgelegen pand van R. Boven hadden gekocht, werd daar naast het horeca-gedeelte in de westkant van het pand een bakkerij en bakkerswinkel gebouwd. Lees verder ...
Treinramp tussen Broekhuizen en Koekange in 1888
Het was een heldere winteravond, die 3e januari 1888. De volle maan bescheen de besneeuwde velden rond het station Broekhuizen.
Een kreet van ontsteltenis klonk er echter om half tien, uit de mond van de haltechef Wolters op het station te Broekhuizen, toen hij de trein uit Meppel voor zich langs zag rijden en na een paar honderd meter met een daverend klap in botsing zag komen met de trein komend uit de richting Koekange. Lees verder ...
Grootvaders klok
In de loop de tijden ontstond er in toenemende mate behoefte aan een wat betere tijdsaanduiding, m.n. in de kloosters en in de kerken had men er behoefte aan om de kloosterlingen en kerkgangers de tijdstippen voor het gebed kenbaar te kunnen maken. Geen wonder derhalve dat de eerste uurwerken in de kloosters en kerken verschenen. Maar ook veel havezathes en borgen schafte zich al in een vroeg stadium een klok aan om zo voor het personeel begin en einde van de werktijd aan te kunnen geven...
De groei van het dorp Koekange
In 1654 telde Koekange 50 huizen en 3 armhuisjes. Honderd jaar later waren er 6 huizen bijgekomen, doch niet veel later, in 1783, stonden er in het kerspel Koekange reeds 75 huizen, bewoond door 381 mensen. Gemiddeld werden er per jaar 10 kinderen geboren en het sterftecijfer lag op 7,5. Er was dus sprake van een geringe groei. In 1886 telde Koekange samen met Oshaar zo'n 200 huizen. Tot 1798 had de Oshaar tot het grondgebied van Ruinen behoord. Lees verder ...
Vastgelegd verleden (21): Veearts en verandering
In de periode tussen de beide wereldoorlogen werkten er in de regio Meppel slechts drie dierenartsen: Wilders in Staphorst, Jalvingh in Ruinerwold en Nip in Meppel. De Tweede Wereldoorlog bracht tijdelijk wat stilstand, maar toch verschenen nieuwe namen zoals Zantinge in Rouveen, Dijkstra in IJhorst, Schreur in Giethoorn, Saathof in Nijeveen, Heemstra in Havelte, Feenstra in Ruinerwold enz. In de jaren erna werd deze lijst door uitbreiding van de praktijken steeds langer. Lees verder ...
December 2010:
Grensgeval in de Stapel
In 1811 werd door een decreet van Napoleon ons land in gemeenten ingedeeld. In Drenthe kwam men aanvankelijk tot 29 gemeenten, maar later zijn er nog 5 bijgekomen zodat het uiteindelijke aantal 34 werd.
Bij de vaststelling van de gemeentegrenzen werd in principe uitgegaan van de bestaande kerspelgrenzen. Bij de Wijk deed zich de merkwaardige situatie voor dat het als kerspel geen kerk had. Bij de vaststelling van de uiteindelijke gemeentegrens kwam een deel van het kerspel Avereest te liggen binnen de gemeente de Wijk. Lees verder ...
Jongens- en meisjesinternaat de Havixhorst en Dickninge, jaren vijftig vorige eeuw (1)
Na de Tweede Wereldoorlog bestond er dringend behoefte aan opvang voor slachtoffers van oorlogsgeweld. Rotterdam loste het probleem van de vele daklozen na het bombardement van de binnenstad deels op door een aantal gezinnen als "onmaatschappelijk" te kenmerken. Kort na het einde van de oorlog werden 450 bombardementslachtoffers, al dan niet met geweld, van Rotterdam verhuisd naar opvangkampen (destijds gezinsoorden genoemd) in Drenthe, Overijssel en Gelderland. Lees verder ...
Het is niet alles goud wat er blinkt
Koper en ook brons hebben, vooral in de achttiende en negentiende eeuw in de huishouding een belangrijke rol gespeeld, vaak als gebruiksvoorwerp. In de loop van de negentiende eeuw werd dat allengs minder en werd het koperen gebruiksvoorwerp steeds meer verdrongen door aardewerk, porselein en glas. Wellicht verdient het aanbeveling om, voordat we een aantal bekende koperen voorwerpen de revue laten passeren, eerst nog even uit de doeken te doen wat koper eigenlijk is...
De scholen van Koekange
In Koekange heeft er vanaf 1804 een schooltje gestaan, vermoedelijk aan de Dwarsdijk, in de buurt van het huidige nummer 41. De Dwarsdijk was toen de hoofdverbindingsweg naar Ruinerwold; het was nog een zandweg. Ook de kerk stond daar in de buurt, nl. op de huidige begraafplaats. Dat is zo gebleven tot 1872. Toen werd er een nieuw schooltje van twee lokalen gebouwd aan de Dorpsstraat. Lees verder ...
Vastgelegd verleden (22): veearts en verandering (2)
Ging die vorige aflevering voornamelijk over de dierenartsen en hun praktijk, nu bekijken we het van de andere kant: door de ogen van het dier.